Ekim 2024’te Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarı, geçen yılın aynı ayına kıyasla %4 azalarak toplam 97.274 adet satış gerçekleştirdi. Bu dönemde otomobil satışları %8,4 oranında düşüşle 75.662 adede gerilerken, hafif ticari araç pazarı ise tersine bir eğilim göstererek %15,2 artışla 21.612 adet olarak kaydedildi. Ekim ayındaki satış rakamları, son 10 yılın aynı dönemine göre %40,1 oranında artış gösterdi ve bu artış, özellikle otomobil pazarı için %41 seviyesine ulaştı. Hafif ticari araç pazarı da 10 yıllık ortalamaya göre %37,1 oranında büyüme sergiledi. Bu veriler, Ekim 2024’ün son yıllarda pazarda kaydedilen en yüksek satış seviyelerinden biri olarak dikkat çektiğini gösteriyor.
2024 yılı Ocak-Ekim dönemi toplam satışlarına bakıldığında, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarında %1,2 oranında bir düşüş gözlemleniyor. Bu dönemde, toplam satışlar 947.166 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları ise bu dönemde %0,2 artış kaydederek 750.935 adede ulaşırken, hafif ticari araç satışları %6,3 azalarak 196.231 adet seviyesinde kaldı. Bu veriler, hafif ticari araç segmentinde yaşanan daralmaya karşın otomobil satışlarının nispeten sabit kaldığını ortaya koyuyor.
Otomobil pazarında segment bazında bir analiz yapıldığında, özellikle vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerinin pazarın %86,3’ünü oluşturduğu görülüyor. Bu segmentlerin lideri %55,4 pazar payı ile C segmenti olurken, onu %30,4 payla B segmenti takip ediyor. Bu iki segment, toplam otomobil pazarının büyük bir bölümünü domine ediyor. Gövde tipine göre ise SUV araçlar %56,2 pazar payı ve 422.374 adet satışla lider konumunda bulunuyor. Sedan gövde tipi ise %25,8 pay ile 193.540 adet satışa ulaştı. SUV’ların giderek artan popülaritesi, özellikle geniş iç hacim ve yüksek yol tutuş gibi özelliklerin tüketiciler için cazip hale geldiğini gösteriyor.
Motor tipine göre incelendiğinde, benzinli otomobiller toplam satışların %62,8’ini oluşturarak 471.900 adetle pazarda en yüksek paya sahip. Ancak hibrit otomobillerdeki artış dikkat çekici: %16,9 pazar payına sahip hibrit otomobiller 126.977 adetlik satışla giderek yaygınlaşıyor. Elektrikli araçlar ise pazardaki paylarını artırarak 69.744 adede ve %9,3 pazar payına ulaştı. Dizel motorlu araçlar ise %10,3 pay ile düşüş trendini sürdürüyor. Elektrikli araçlarda motor gücüne göre ayrım yapıldığında, 160 kW altı motor gücüne sahip araçların satışlarında %76,4 artış kaydedildiği; buna karşılık, 160 kW üstü elektrikli araç satışlarının %23,3 oranında azaldığı görülüyor. Bu eğilim, daha ekonomik ve çevre dostu araçlara yönelimi yansıtıyor.
Otomatik şanzımanlı araçların pazardaki payı %90,9 gibi yüksek bir orana ulaştı; manuel şanzımanlı araçlar ise %9,1’lik bir dilimde kaldı. Bu durum, konfor ve kullanım kolaylığı nedeniyle otomatik vites araçlara olan talebin arttığını ortaya koyuyor.
Hafif ticari araç pazarında ise van tipi araçlar %73,7’lik pay ve 144.542 adet satışla en çok tercih edilen gövde tipi oldu. Kamyonet tipi araçlar %13,1 pay ile ikinci sırada yer alırken, minibüs ve pickup gibi diğer gövde tipleri daha sınırlı bir paya sahip. Motor tipine göre değerlendirildiğinde, dizel hafif ticari araçlar pazarda dominant durumda. Ancak benzinli araç satışlarında %1244,3 gibi çarpıcı bir artış gözlemleniyor, bu da alternatif yakıt seçeneklerine olan talebin arttığını gösteriyor. Elektrikli hafif ticari araç satışlarında da %347,4 oranında artış kaydedildiği belirtiliyor.
Ocak-Ekim 2024 dönemi genelinde emisyon değerlerine göre araç satışları incelendiğinde, 100-120 gr/km arasında emisyona sahip araçlar %24,8 payla öne çıkarken, 120-140 gr/km aralığındaki araçlar %27,2 paya sahip. Emisyon değerlerinin düşük olduğu araçların pazar payının artması, çevresel kaygıların ve regülasyonların etkisini göstermektedir.
Marka bazında yapılan satış değerlendirmesinde ise yerli üretimin ağırlıklı olduğu markalar arasında TOGG öne çıkarken, ithal markalar arasında ise Renault, Volkswagen ve Toyota gibi markalar yüksek satış adetlerine ulaştı. Bu eğilim, yerli üretim ve ithal araçların pazardaki dağılımı hakkında fikir veriyor.
Sonuç olarak, 2024 yılı otomotiv sektörü verileri, Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç pazarında çevre dostu teknolojilere ve ekonomik yakıt seçeneklerine olan ilginin arttığını gösteriyor. SUV ve van gibi geniş iç hacimli araçların tercih edilmesi, tüketici beklentilerindeki değişimi yansıtırken, elektrikli ve hibrit araç satışlarındaki artış, pazarın giderek daha sürdürülebilir bir yapıya kavuştuğunu ortaya koyuyor.