Son bir haftada Tesla’nın (TSLA) hisse senetlerinde gözlemlenen yüzde otuzluk artış, dikkatleri üzerine çekiyor. Ancak bu artışın ardında, şirket performansının ya da çevresel faktörlerin etkili olmadığını belirtmek gerek. Aksine, birçok yatırımcı ve piyasa analisti, Tesla’nın hükümet destekli yolsuzluklardan yararlanacağı beklentisiyle bu artışı desteklediği düşüncesinde.
Yolsuzluk, Gelişmiş Demokrasilerde de Görülüyor
Çoğu gelişmiş demokrasi, yolsuzluklardan uzak olduklarını iddia etse de, farklı şekillerde bu tür çıkar ilişkileri varlığını sürdürüyor. ABD gibi ülkelerde, yasaların ve düzenleyici kurumların etkisi altında kalan büyük şirketlerin, isteklerini dolaylı yollardan gerçekleştirdiği görülüyor. Örneğin, otomobil üreticileri ve petrol şirketlerinin baskısı sonucu çevre dostu yasaların zayıflatılması buna örnek gösterilebilir.
Tesla’nın Siyasi İlişkilerde Yeni Bir Dönem
Tesla CEO’su Elon Musk, geçmişte çevre dostu politikaları destekleyen açıklamalarıyla tanınsa da, son zamanlarda eski ABD Başkanı Donald Trump ile yakın ilişki kurma yoluna gitti. Trump’ın geçmişteki yolsuzluk vakaları ile tanınması, bu ilişkinin tartışmalara yol açmasına sebep oldu. Trump yönetiminin çevreye ve elektrikli araç sektörüne olumsuz etkileri, Tesla’nın iş modeline ters düşerken, Musk’ın bu ittifak arayışı soru işaretleri yaratıyor.
Hisse Artışı Performansa Değil, Çıkar İlişkisine Dayanıyor
Tesla’nın hisse senetlerinin yükselişinin, şirketin performansına değil, olası bir çıkar ilişkisinin etkilerine dayandığı yönünde güçlü bir kamuoyu oluşmuş durumda. Bu yükselişin ardında, Tesla’nın Trump ve yönetimi ile yakın ilişki kurarak, devletin çeşitli yollarla şirketi avantajlı hale getireceği beklentisi yatıyor.
Geçmişte Tesla’ya Sağlanan Avantajlar
Tesla, Obama yönetiminin çevre dostu politikalarından ve Biden yönetiminin vergi indirimlerinden önemli ölçüde yararlanmıştı. Ancak, bu politikalar halka açık, şeffaf ve çevre dostu ulaşım çözümlerini teşvik amacı taşıyordu. Şimdiki beklentilerin aksine, geçmişte Tesla’nın elde ettiği avantajlar bireysel çıkarlarla değil, kamu yararına yönelik politikalarla sağlanmıştı.
Piyasa Yolsuzluk Beklentisini Mi Destekliyor?
Tesla ve diğer kripto varlıklar, Trump gibi “yolsuzluk yapabileceği” düşünülen politik figürlerin desteklenmesiyle değer kazanıyor. Bu durum, gelişmiş piyasalarda işleyen ideal rekabet ortamını tehdit ediyor. Ancak bu çıkar beklentisinin, Tesla’ya uzun vadeli bir fayda sağlayıp sağlamayacağı belirsiz.
